Ο Σπύρος Σκιαδαρέσης μιλά στο achaianews.gr για την Βυζαντινή μουσική , το λειτούργημα του Ιεροψάλτη , την ενασχόληση του με τα κοινά, την ζωή του σε μια συνέντευξη εφ όλη της ύλης ! 

Ο Σπύρος Σκιαδαρέσης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1976, αλλά μεγάλωσε στην Πάτρα, όπου και διαμένει. Είναι παντρεμένος με τη Γεωλόγο Βαλεντίνη Κορέντζελου και έχουν μαζί δύο παιδιά, τη Σοφία και τον Νικόλα. Σπούδασε Θεολογία και Βυζαντινή Μουσική στη Θεσσαλονίκη και είναι κάτοχος Master Θεολογίας. Από το 2000 έως το 2003 εργάστηκε ως Γραμματέας της Ι.Μ. Πετράκη της Ι. Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Από τον Σεπτέμβριο τού 2003 υπηρετεί ως Καθηγητής Θεολόγος στο Αρσάκειο Γυμνάσιο και Λύκειο Πατρών. Διδάσκει επίσης Βυζαντινή Μουσική.  Από το 2006 έως το 2010 ήταν Μέλος των Δ.Σ. τού Κοινωνικού Τομέα τού Δήμου Πατρέων, μετά από πρόταση του τότε Προέδρου και Αντιδημάρχου Κοινωνικής Πολιτικής αειμνήστου Άμπετ Χασμάν. Από τον Οκτώβριο του 2014 έως σήμερα είναι μέλος του Κ.Ο.ΔΗ.Π. ως εκπρόσωπος της Δημοτικής Παράταξης «Αγωνιζόμενοι Πολίτες». Είναι Μέλος του Δ.Σ. της Διακιδείου Σχολής Λαού Πατρών. Το 2010 συμμετείχε για πρώτη φορά στις Αυτοδιοικητικές εκλογές στον Δήμο Πατρέων ως υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση στο Ανατολικό Διαμέρισμα. Το 2014 κατήλθε εκ νέου στις Αυτοδιοικητικές εκλογές με τη Δημοτική Παράταξη «Αγωνιζόμενοι Πολίτες», όπου κατέλαβε την πρώτη θέση στο ψηφοδέλτιο και είναι πρώτος επιλαχών Δημοτικός Σύμβουλος. Επίσης διετέλεσε Μέλος της ομάδας εργασίας «Κοινωνικής Πολιτικής και της Παιδείας – Νεολαίας & Άθλησης», με συντονιστή τον αείμνηστο Άμπετ Χασμάν. Στις δραστηριότητές του συγκαταλέγονται: οι σπουδές του στη Βυζαντινή Αγιογραφία, λαμβάνοντας το αντίστοιχο Πτυχίο το 2011, η συμμετοχή του σε χορωδιακά σύνολα της πόλης μας, η οργάνωση χορωδιακών συνόλων με εμφανίσεις αυτών σε διάφορες εκδηλώσεις. Η συμμετοχή σε Συνέδρια και Ημερίδες ως ομιλητής. Από το 2000 έως το 2016 διακόνησε αρχικά ως Λαμπαδάριος και μετέπειτα ως Πρωτοψάλτης στον Ι.Ν. Αγίας Τριάδος Ζαρουχλεΐκων Πατρών. Επιπλέον δραστηριοποιήθηκε και ως Γ. Γραμματέας τού Συλλόγου Ιεροψαλτών Πατρών και περιχώρων. Από το 2010 είναι στην εθελοντική Ομάδα Δασοπροστασίας του δάσους του Ομπλού. Από τον Νοέμβριο του 2016 είναι Λαμπαδάριος του νέου Ιερού Ναού Αγίου Ανδρέου, πολιούχου Πατρών. 

Πώς ξεκίνησε η αγάπη σας για τη Βυζαντινή μουσική, μιλήστε μας για τα πρώτα "ερεθίσματα";

Για να αγαπήσεις κάτι είναι γεγονός ότι θα πρέπει να έχεις κάποια «ερεθίσματα». Το οικογενειακό περιβάλλον σε αυτές τις περιπτώσεις παίζει σημαντικό ρόλο στα «θέλω» ενός παιδιού. Από τα χόμπι έως και την επαγγελματική σταδιοδρομία του καθενός. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι στο σπίτι μας ακούγαμε καθημερινά ύμνους ή ότι εγώ θα γινόμουν ιερέας, λόγω των δικών μου οικογενειακών παραστάσεων.

Η Βυζαντινή μουσική είναι μια μορφή τέχνης;

Ασφαλώς και η Βυζαντινή Μουσική είναι τέχνη. Είναι τέχνη όμως προσευχής, τέχνη πνευματική και αποτελεί βασικό συστατικό της λατρείας μας. Με την Βυζαντινή – Εκκλησιαστική Μουσική δοξολογούμε μελωδικά το μεγαλείο του Θεού, συνάμα όμως προσευχόμαστε για τη σωτηρία όχι μόνο και αποκλειστικά του εαυτού μας, αλλά του σύμπαντος κόσμου, μέλος του οποίου είμαστε κι εμείς

Ποια πρόσωπα «σημάδεψαν» την πορεία σας στη βυζαντινή μουσική;

Σίγουρα ο πατέρας μου. Γνώστης της Βυζαντινής Μουσικής και μάλιστα με κοινό Δάσκαλο, τον Άρχοντα Πρωτοψάλτη της Μ.τ.Χ. Εκκλησίας Χαρίλαο Ταλιαδώρο. Σε μικρή ηλικία ο νυν Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού Ι. Ναού Ευαγγελιστρίας Πατρών κ. Ιωάννης Κόττορος, ο οποίος τότε ήταν Πρωτοψάλτης στον Ι.Ν. Αγ. Τριάδος Ζαρουχλεΐκων, όπου ο πατέρας μου ήταν Προϊστάμενος έως το 1995. Στην αρχή έκανα μαθήματα με τον κ. Κόττορο στο Ενοριακό Κέντρο της ενορίας, όπου λειτουργούσε Σχολή Βυζαντινής Μουσικής αναγνωρισμένη από το κράτος. Εδώ επιτρέψτε μου να κάνω μια παρένθεση στη διαδρομή αυτή αναφέροντας το εξής: ο χρόνος τα έφερε έτσι τα πράγματα, ώστε το 2000 κατέλαβα τη θέση του Λαμπαδαρίου του Ι.Ν. Αγ. Τριάδος (μετά τη συνταξιοδότηση του αειμνήστου Θεολόγου και Ιεροψάλτη Γεωργίου Κατσούλα). Συνεπώς δάσκαλος και μαθητής βρεθήκαμε μαζί! Μερικά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 2009, όταν ο κ. Κόττορος διορίστηκε ως Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού Ναού, τον διαδέχθηκα στο Δεξιό Αναλόγιο.

(Με τον πατέρα του αιδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο π. Νικόλαο Σκιαδαρέση)

(Ο Σ. Σκιαδαρέσης με τον δάσκαλο του στη Βυζαντινή Μουσική Χαρίλαο Ταλιαδώρο)

Επανέρχομαι όμως χρονικά πίσω στα μαθητικά μου χρόνια. Οι βάσεις για την αγάπη μου για τη Βυζαντινή Μουσική είχαν ήδη μπει, όπως προανέφερα, με την «τριβή» μου στο αναλόγιο από μικρή ηλικία των τάξεων του Δημοτικού δίπλα στον κ. Κόττορο. Τα πρώτα συστηματικά μαθήματα όμως τα έκανα με τον αείμνηστο Πρωτοψάλτη και καθηγητή της Βυζαντινής Μουσικής Σπυρίδωνα Γεωργακόπουλο. Κάθε Τετάρτη και Σάββατο στο «Πολύμνιο Ωδείο», στην Αθανασίου Διάκου στα Υψηλά Αλώνια. Από τα χέρια του έχουν περάσει πολλοί ψάλτες που υπηρετούν στα αναλόγια των Πατρών αλλά και όλης της Ελλάδος. Τολμώ να πω ότι ήμουν από τους αγαπημένους του μαθητές. Με συγκινούσε που την ημέρα της εορτής μας πάντα με προλάβαινε να μου ευχηθεί τηλεφωνικώς, ενώ μετά την εκδημία του η σύζυγός του Φανιώ, μου προσέφερε ως πολύτιμο θησαυρό για εμένα, πλήθος βιβλίων του αλλά και ακουστικού υλικού.

Άφησα για το τέλος να αναφέρω στα πρόσωπα που με «σημάδεψαν» στην αγάπη μου για την πατρώα Εκκλησιαστική – Βυζαντινή Μουσική τον Άρχοντα Πρωτοψάλτη και Οφικιάλο της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Χαρίλαο Ταλιαδώρο. Ο Δάσκαλος – έτσι τον αποκαλούμε όλοι οι μαθητές του, με «Δ» κεφαλαίο – συχνά ερχόταν στην πόλη μας καλεσμένος από φίλους του λαϊκούς αλλά και κληρικούς, προκειμένου να ψάλλει σε πανηγύρεις. Θυμάμαι σαν τώρα, σε μια εορτή του νεοανεγειρόμενου τότε Ιερού Ναού Αγίου Ελευθερίου Πατρών, είχε κληθεί να ψάλλει ο ίδιος και να ιερουργήσει καλεσμένος ο πατέρας μου, ως παλαιός μαθητής του. Ήμουν κι εγώ εκεί και μικρό παιδάκι τότε, πήγα στο αναλόγιο δίπλα του θαυμάζοντας το άκουσμα και γνωρίζοντας νωρίτερα το ποιος ήταν από τον πατέρα μου. Στο τραπέζι μετά που ακολούθησε ήμουν κι εγώ. Στο τέλος ο Δάσκαλος έψαλλε ορισμένους ύμνους αλλά και τραγούδια. Κάποια τα γνώριζα κι εγώ και σιγοτραγουδούσα. Στο τέλος έχοντάς με αγκαλιά απευθυνόμενος στον πατέρα μου του είπε: «Νικόλαε, αυτόν να μου τον στείλεις επάνω (Θεσσαλονίκη) να τον κάνω ψάλτη! Να του μάθω Βυζαντινή!». Έτσι και έγινε. Όταν πέρασα στη Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ., πρώτο μου μέλημα ήταν να γραφτώ και στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, όπου Διευθυντής ήταν και είναι ακόμα ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος. Εννοείται ότι όλα τα φοιτητικά μου χρόνια και πλέον αυτών ήμουν πλάι του ως Δομέστικος – 7 συναπτά έτη – στο Δεξιό Αναλόγιο του Ι. Ναού Αγ. Σοφίας Θεσσαλονίκης, όπου διακονεί έως τις μέρες μας, σε ηλικία 92 ετών παρακαλώ! Από τα χέρια του έλαβα το Πτυχίο και το Δίπλωμα Βυζαντινής Μουσικής.

Ανέφερα τα συγκεκριμένα πρόσωπα ως τους άμεσους «αυτουργούς» της αγάπης μου για τη Βυζαντινή Μουσική. Στην έως τώρα μικρή πορεία μου ασφαλώς και άλλα έχουν συνεισφέρει ακόμα περισσότερο. Ο Μητροπολίτης πρ. Πατρών κυρός Νικόδημος Βαλληνδράς, ο γίγαντας της μουσικής αλλά και της υμνογραφίας, δεν είναι δυνατόν να μην αναφερθεί! Κάθε φορά που επισκεπτόταν το σπίτι μας ήταν και για εμένα «σχολείο». Έχω συμψάλλει και με άλλους μεγάλους Πρωτοψάλτες, όπως οι Δημήτριος Σουρλαντζής, Αθανάσιος Πέττας, Θεόδωρος Βασιλικός, Αθανάσιος Παπαναγιώτου και επιπλέον είχα την τιμή ως μέλος του Συλλόγου Ιεροψαλτών Θεσσαλονίκης να συμμετέχω σε Χορωδία υπό τη διεύθυνση του άλλου μεγάλου της Β.Μ. αειμνήστου Άρχοντος Πρωτοψάλτου Αθανασίου Καραμάνη.

Είναι δύσκολο το λειτούργημα του Ιεροψάλτη;

Χαίρομαι που το αποκαλείτε «λειτούργημα». Κάποιοι άλλοι το λένε «χόμπι», άλλοι «επάγγελμα». Η γνώση σας όμως και εξ όσων γνωρίζω, η αγάπη σας για τη μουσική και την τέχνη γενικότερα, δικαιολογεί τη διατύπωση αυτή εκ μέρους σας. Σίγουρα δεν είναι επάγγελμα. Είναι «διακονία» και πνευματική αγαλλίαση για εμάς τους ψάλτες, με πολλές όμως θυσίες, τις οποίες πολλοί δεν «βλέπουν» και άλλοι δεν αναγνωρίζουν. Εάν θέλετε τη ρεαλιστική απάντηση στην ερώτησή σας θα σας απαντούσα ευθέως ναι! Και το εξηγώ: δεν υπάρχει μεγάλη εορτή είτε θρησκευτική είτε και κοινωνικής φύσεως εκδήλωση, στην οποία εμείς δεν έχουμε αντικειμενική δυσκολία συμμετοχής! Λόγου χάρη: παραμονές Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, όταν οι περισσότεροι διασκεδάζουν τις εορτές με φίλους μέχρι πρωίας, εμείς θα πρέπει να είμαστε νωρίς σπίτι μας, γιατί νωρίς την επομένη πρέπει να είμαστε στις θέσεις μας. Το βράδυ της Ανάστασης. Οι περισσότεροι βρίσκονται στα τραπέζια τους εγκαίρως κι εμείς τελειώνουμε τη διακονία μας αργά μετά τη 1:30... Το ίδιο ισχύει και κάθε Σαββατόβραδο, όταν πρέπει να είμαστε νωρίς στο σπίτι! Και όταν λέμε σπίτι, το ιδανικότερο είναι να είμαστε στο κρεβάτι μας για ύπνο! Θα πει κάποιος υπερβολές... Κι όμως εκ των πραγμάτων πρέπει να συμμετέχουμε σε κάποιες κοινωνικές εκδηλώσεις που προηγούνται του πρωινού ξυπνήματος!

Πιστέψτε με, όση συντήρηση φωνής και να κάνεις, εκεί που θα βρίσκεσαι και μόνο, το ξενύχτι «σπάει» τη φωνή την επομένη. Μπορούμε να μιλάμε ώρες ατελείωτες γι’ αυτό το θέμα. Θα σας πω όμως μόνο το εξής, το οποίο θα μπορούσαμε να πούμε ότι απαλύνει καθετί από αυτά που προανέφερα: για εμάς τους ψάλτες, αυτό που κάνουμε είναι αυτό που αγαπάμε. Είναι, όπως πολύ σωστά είπατε στην ερώτησή σας, το «λειτούργημά» μας. Άλλωστε το ότι εκπροσωπούμε το εκκλησίασμα και το ότι το εκκλησίασμα πάντα έχει έναν καλό λόγο για εμάς, αυτό και μόνο είναι η ηθική μας ικανοποίηση, μετά βέβαια από την πνευματική μας αγαλλίαση. Είμαστε οι άμεσοι «συνεργάτες» των ιερέων, ο κατώτερος κλήρος. Οι ευθύνες μας είναι γνωστές σε εμάς τους ίδιους αλλά και στις οικογένειές μας.

Οι νέοι σήμερα ενδιαφέρονται για τη βυζαντινή μουσική;

Μπορώ να σας πω με βεβαιότητα πως ναι οι νέοι μας σήμερα, αγόρια και κορίτσια, ενδιαφέρονται για τη Βυζαντινή Μουσική. Αυτό το επιβεβαιώνει η μεγάλη ζήτηση από νέους αλλά και μεγαλύτερους σε ηλικία συμπολίτες μας οι οποίοι επιθυμούν να διδαχθούν τη Βυζαντινή Μουσική. Σε πολλές ενορίες της Μητροπόλεώς μας παραδίδονται μαθήματα Βυζαντινή Μουσική, ακόμα και στα περίχωρα αυτής. Είναι το αισιόδοξο μήνυμα που θέλω να περάσω μέσα από τη συνέντευξη αυτή. Και εξηγούμαι: όπως πολύ καλά με γνωρίζετε, δεν είμαι κανείς οπισθοδρομικός ή κάποιος «κολλημένος», όπως λένε οι νέοι μας σήμερα. Όμως οι οικογενειακές μου καταβολές με έχουν μπολιάσει έτσι ώστε κάποια πράγματα να τα έχω ως κορωνίδα στη ζωή μου. Την πίστη μου στον Θεό και την Πατρίδα μου.

Είμαι εκπαιδευτικός και η καθημερινότητά μου έχει να κάνει με παιδιά από το Νηπιαγωγείο έως και τη Γ΄ Λυκείου. Σας βεβαιώνω ότι ενώ οι νέοι μας ανέκαθεν ήταν δακτυλοδεικτούμενοι από τους μεγαλύτερους, είναι ευαίσθητοι και συζητώντας μαζί τους θέματα «προχώ», όπως οι ίδιοι αποκαλούν, οι απόψεις τους είναι πιο συντηρητικές από τον πιο συντηρητικό άνθρωπο! Υπάρχουν ασφαλώς και οι αντίθετες απόψεις. Σεβαστές όλες! Αλλά θεωρώ ότι σε μεγάλο βαθμό οι νέοι μας έχουν ακόμα μέσα τους στοιχεία που ευτυχώς διατηρούν ακόμα οι παλαιότεροι, οι παππούδες και οι γιαγιάδες, που τα μεταφέρουν στα εγγόνια, όταν οι γονείς τους αδιαφορούν... Θέλω να πιστεύω ότι οι νέοι μας, παρά τα όσα βιώνουν καθημερινά, με έναν βομβαρδισμό νεωτερίστικων αντιλήψεων, έχουν ακόμα τις σταθερές αξίες που η ιστορία της πατρίδας μας μάς έχει μπολιάσει. Τελευταίο παράδειγμα το οποίο είναι και η αφορμή της συνέντευξης αυτής είναι η 2η Μουσικοχορευτική Εκδήλωση που έλαβε χώρα προ ημερών στο προαύλιο του Αγ. Ανδρέου. Φοιτητές του Πανεπιστημίου Πατρών συμμετείχαν στα χορευτικά, στη χορωδία.

Συγκεκριμένα στη Βυζαντινή Χορωδία φέτος είχαμε τη συμμετοχή πολλών Ιεροψαλτών και μέχρι την τελευταία στιγμή ρωτούσαν οι φοιτητές τον κ. Μικρώνη, τον δάσκαλό τους στον Χορό, αν χρειάζεται να πλαισιώσουν τη Χορωδία. Επίσης το διήμερο των θρησκευτικών εκδηλώσεων επί τη 53η επετείω της επανακομιδής της Τιμίας Κάρας του Πρωτοκλήτου οι νέοι κατέκλυσαν τον Ναό του πολιούχου μας αλλά και την οδό Αγίου Ανδρέου. Κατά τη λιτανεία της Κυριακής εκατέρωθεν τα πεζοδρόμια της Αγ. Ανδρέου ήταν κατάμεστα από νέους και νέες! Βέβαια αυτό δεν προκύπτει από τη μια στιγμή στην άλλη. Έχουμε την ευλογία να έχουμε στην πόλη μας έναν νέο Μητροπολίτη και πολύ αγαπητό στον κόσμο και τους νέους ιδιαιτέρως. Ο κ. Χρυσόστομος από την πρώτη στιγμή αγκάλιασε τους νέους και την κοινωνία της Πάτρας γενικότερα. Έχοντας ως κεφαλή έναν άξιο Ιεράρχη με τέτοια δείγματα γραφής, φυσικό επακόλουθο είναι να ακολουθούν τα βήματά του και οι κληρικοί της Μητροπόλεώς μας.

(2η Μουσικοχορευτική εκδήλωση «Στα βήματα του Πρωτοκλήτου»)

( Ο Σ. Σκιαδαρέσης με τον Μητροπολίτη Πατρών κ.κ. Χρυσόστομο )

Ποιά η άποψή σας για τη χρήση μουσικών οργάνων στη θρησκευτική – λατρευτική διαδικασία;

Καταρχάς θα πρέπει να θυμίσουμε στους φίλους μας στο σημείο αυτό ότι στα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης οι ύμνοι – ψαλμοί συνοδεύονταν από μουσικά όργανα της εποχής. Το ψαλτήρι, τον αυλό, τα τύμπανα, τα κύμβαλα. Ο πρώτος υμνογράφος ο Προφητάναξ Δαυίδ συνόδευε τους ύμνους – ποιήματα τους οποίους έγραφε, με το έγχορδο μουσικό όργανο, το ψαλτήρι (έμοιαζε με την άρπα). Από την ονομασία του οργάνου αυτού πήραν το όνομα οι μετέπειτα ύμνοι ως ψαλμοί, ο υμνωδός ως ψάλτης, το στασίδι του υμνωδού ψαλτήρι (σήμερα αναλόγιο) κ.λπ. Τα μουσικά όργανα έχουν δικό τους ήχο το καθένα, που κατά πλειοψηφία δεν ταιριάζει με τις ανθρώπινες φωνές, ακοές, ήχους. Έχουν δικό τους ρυθμό, μεγάλες κλίμακες, υψίτονες και βαρύτονες, που δεν μπορεί η οποιαδήποτε ανθρώπινη φωνή να αποδώσει. Όμως ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η εκκλησία μας πλέον δεν χρησιμοποιεί τα όργανα ως συνοδευτικά των ύμνων στη λατρεία έχει να κάνει κυρίως με το ύφος της λατρείας καθεαυτήν. Και εξηγώ: φανταστείτε την ώρα που ψάλλει ο ιερέας ή ο ψάλτης να υπάρχουν τα όργανα που θα συνοδεύουν. Ο κόσμος αντί εκείνη τη στιγμή να «ανεβαίνει» πνευματικά - προσευχητικά, θα προσέχει τα όργανα και τη συνεργασία τους με τον ψάλτη, αντί να ηρεμεί και να αυτοσυγκεντρώνεται για τον σκοπό για τον οποίο πήγε στον Ναό. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι τώρα που δεν έχουμε τα όργανα όλοι είναι συγκεντρωμένοι. Η προσοχή του ανθρώπου μπορεί να αποσπασθεί από πολλούς λόγους.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να πω το εξής. Εμείς οι ψάλτες, όπως σας είπα και προηγουμένως, εκπροσωπούμε τον λαό, ο οποίος στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους έψαλλε κανονικά εντός του ναού. Εάν εμείς δεν βοηθούμε με τη φωνή μας και το ύφος μας τον κόσμο να συγκεντρωθεί για τον σκοπό για τον οποίο έχει έρθει, τότε πιστεύω ότι κάτι δεν κάνουμε καλά. Το αναλόγιο δεν είναι χώρος επίδειξης και λαρυγγισμών για τους ψάλτες. Ευκαιρίες τέτοιες μπορούμε να έχουμε εκτός της λατρείας. Αυτή είναι η άποψή μου. Από την άλλη πλευρά πρέπει να γνωρίζουμε ότι η Βυζαντινή μας Μουσική, όπως διαμορφώθηκε ανά τους αιώνες, είναι μονοφωνική και χωρίς συνοδεία οργάνων. Αυτό επιτάσσει η παράδοσή μας. Βέβαια το θέμα αυτό είναι μεγάλο και θέλει πολλή συζήτηση. Γι’ αυτό ας το αφήσουμε για μιαν άλλη φορά.

Πώς καταφέρνετε να συνδυάζετε τις αυξημένες υποχρεώσεις σας, τα καθήκοντα σας ως καθηγητής στο Αρσάκειο Σχολείο, Ιεροψάλτης στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέα, οικογενειακές, κοινωνικές υποχρεώσεις κλπ;

Θα σας πω ό,τι λέω και στους μαθητές μου στο σχολείο να κάνουν στη ζωή τους, αλλά και στον ίδιο μου τον εαυτό από μικρή ηλικία. Οργάνωση και σωστός προγραμματισμός. Από το πιο απλό έως το πιο σύνθετο. Βέβαια όταν δεν είσαι μόνος και έχεις και άλλους γύρω σου, χρειάζεται η σωστή συνεργασία. Όλα βέβαια ξεκινούν από το οικογενειακό σου περιβάλλον. Υπάρχει κατανόηση και ιεράρχηση των υποχρεώσεων και προτεραιότητες! Ξεκινώντας πάντα από την οικογένειά σου και μετά όλα τα άλλα.

(Ο Σ. Σκιαδαρέσης με την οικογένεια του στον Ναό της Γεννήσεως του Χριστού στη Βηθλεέμ)

Είστε νέος, έχοντας ωστόσο ένα ιδιαιτέρως πλούσιο και σημαντικό βιογραφικό. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας σας;

Θα συμφωνήσω με το πρώτο σκέλος της ερώτησής σας. Νέος είμαι και θέλω να πιστεύω θα μείνω νέος στην ψυχή και στη διάθεση. Το αν είμαι επιτυχημένος στην ηλικία των 41, πιστεύω ότι είναι υπερβολή να το πει κανείς. Επιτυχία είναι η κάθε στιγμή που ζει κάποιος και σίγουρα θα το δείξει η ιστορία. Θα σας απαντήσω και ως Θεολόγος στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης. Επιτυχία για έναν χριστιανό είναι να μπει στη Βασιλεία των Ουρανών. Τα επίγεια είναι πρόσκαιρα και πολλές φορές να ξέρετε ότι οι επιτυχίες δεν φέρνουν ευτυχία στη ζωή...

Σε αυτές τις δύσκολες εποχές και με τις τόσες υποχρεώσεις πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τα κοινά και ποιά τα σχέδια σας για το μέλλον;

Προηγουμένως με ρωτήσατε ποια πρόσωπα με επηρέασαν και ασχολήθηκα με τη Βυζαντινή μουσική.  Εδώ θα σας πω ότι ένας πολύ καλός μου φίλος και «αδελφούλης» ο οποίος εδώ και κάποια χρόνια δεν είναι ανάμεσά μας με ώθησε να ασχοληθώ με τα κοινά. Και μόνο ότι τον απεκάλεσα «αδελφούλη», πιστεύω ότι καταλάβατε ποιον εννοώ. Δεν είναι άλλος από τον Άμπετ Χασμάν.

(Ο Σ. Σκιαδαρέσης με τον αείμνηστο Άμπετ Χασμάν)

Τον γνώρισα από κοντά εκεί κοντά στο 2005. Τον «γνώριζα» όμως από την κοινωνική του δράση χρόνια πριν. Όταν βρεθήκαμε και μιλήσαμε επέμενε να ασχοληθώ με τα κοινά από το 2006, τότε στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Του αρνήθηκα ευγενικά. Όμως έβλεπα την ειλικρινή αγωνία του για την πόλη, που δεν ήταν η πόλη του, ο τόπος του, η πατρίδα του, την έβλεπε όμως και την πίστευε όπως την πατρίδα του. Ένα πρωί του 2006, μόλις είχε εκλεγεί εκ νέου Δημοτικός Σύμβουλος και ο τότε Δήμαρχος Πατρέων Ανδρέας Φούρας τον όρισε Αντιδήμαρχο Κοινωνικής Πολιτικής και Πρόεδρο του Κοινωνικού Τομέα, με κάλεσε στο τηλέφωνο και μου είπε: «Αδελφούλη, το απόγευμα έχουμε Συμβούλιο στον Κοινωνικό Τομέα, σε περιμένω!». Έπεσα από τα σύννεφα. Νόμιζα ότι μου έκανε πλάκα, γιατί προηγουμένως δεν μου είχε αναφέρει τίποτε απολύτως όποτε βρισκόμασταν. Για να μην σας λέω άλλες λεπτομέρειες, η κατάληξη ήταν να κατέλθω το 2010 υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος, έχοντας ως δάσκαλο τον Άμπετ. Το αποτέλεσμα της πρώτης μου εμπειρίας μπορεί να μην είχε θετική κατάληξη για την παράταξή μου, όμως η πρώτη μου καταγραφή ως παρουσία, ξεπερνώντας τους 1000 σταυρούς, ήταν θετικότατη. Ο φίλος μου ο Άμπετ ήταν στεναχωρημένος για την ήττα, χαρούμενος όμως που ο φίλος του που πίστευε πήγε πολύ καλά.

Εδώ θα σας αποκαλύψω κάτι που λίγοι το ξέρουν. Το βράδυ της 2ης Κυριακής, μετά την επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, όταν είπαμε με τον επικεφαλής της παράταξης ότι πρέπει να πάμε να συγχαρούμε τον νεοεκλεγέντα Δήμαρχο της πόλης και απευθυνθήκαμε στον Άμπετ ως τον πρώτο σε σταυρούς Δημοτικό Σύμβουλο να έρθει μαζί μας, απευθυνόμενος στον επικεφαλής είπε: «θα πάρεις μαζί σου τους νέους! Εμείς σιγά σιγά πρέπει να αποχωρούμε!». Εκείνη τη στιγμή όλοι μας νομίσαμε ότι είναι πικραμένος. Όμως συζητώντας μετά για αρκετό διάστημα μαζί του, μας έδειχνε ότι προωθούσε τους νέους οι οποίοι έχουν όρεξη για δουλειά. Έτσι εν συντομία ασχολήθηκα με τα κοινά. Βέβαια δεν ασχολείσαι με κάτι αν δεν το αγαπάς. Με ενδιαφέρει η προσφορά για το κοινό καλό. Άποψή μου είναι πάγια ότι ένας τόπος προοδεύει αν αυτό που κάνεις το αγαπάς και βάζεις πάντα μπροστά το κοινό συμφέρον. Δεν υπάρχουν χρώματα, δεν υπάρχει το εγώ. Πρέπει να υπάρχει το εμείς!  Πιστεύω να σας απάντησα και στην τελευταία ερώτησή σας. Τα σχέδιά μου για το μέλλον τα ορίζει μόνον ο Θεός. Εγώ τη διάθεση βάζω και δόξα τω Θεώ από αυτή υπάρχει αρκετή και με αυτή τη διάθεση προσφοράς καλώ και άλλους να ακολουθήσουν, προκειμένου να κάνουμε τον τόπο μας καλύτερο και την κοινωνία μας καλύτερη.  Μπορούμε, αρκεί να το θέλουμε!   Ας δώσουμε επιτέλους στον τόπο μας τη λάμψη που του αξίζει!!!

Ελένη Παρασκευοπούλου