Ο κορωνοϊός έφερε ανατροπή στον σχεδιασμό του Μουσείου Γουλανδρή στην Ανδρο, αλλά και την συνειδητή επιλογή να μην σιγήσει μέσα σε αυτό το αλλόκοτο καλοκαίρι. Ετσι, η έκθεση του Γιώργου Ρόρρη παγώνει και ενεργοποιούνται έργα λλήνων της διασποράς από τη μόνιμη συλλογή, ενώ στην Αθήνα παίρνουν τον πρώτο ρόλο ζωγραφιές παιδιών.

Είναι αυτό το γλυκόπικρο, το αίσθημα της αβεβαιότητας καθώς η ζωή και δη η πολιτιστική δράση εκκινεί ξανά στην Ελλάδα, το κυρίαρχο στην παρουσίαση που έκανε το μεσημέρι της Δευτέρας το Ιδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο μουσείο του Παγκρατίου. Εκεί παρουσιάστηκε η έκθεση που θα γίνει στην Άνδρο σε αντικατάσταση της αναδρομικής του Γιώργου Ρόρρη που ματαιώθηκε, αλλά και μια έκθεση στο πρώτο υπόγειο του Μουσείου Γουλανδρή της Αθήνας με ζωγραφιές παιδιών από το διάστημα της καραντίνας.

«Αν όλα πάνε καλά» είπε ο Κυριάκος Κουτσομάλλης, διευθυντής του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην παρουσίαση της έκθεσης «Αφαιρετικές προσεγγίσεις Ελλήνων καλλιτεχνών της Διασποράς. Έργα από τη συλλογή του Ιδρύματος Β. & Ε. Γουλανδρή». Μια έκθεση που επιμελήθηκε ο ίδιος, φέροντας την επιπλέον ιδιότητα του φίλου πολλών εκ των δημιουργών έργα των οποίων θα δούμε στην Ανδρο. Ολοι τους Ελληνες -γεννημένοι στη χώρα μας ή στο εξωτερικό - που διέπρεψαν διεθνώς. Ονόματα τρανά όπως ο Γιάννης Κουνέλλης, ο Τakis, ο Λουκάς Σαμαράς και άλλα λιγότερο γνωστά στην Ελλάδα αλλά με μεγάλη καριέρα σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Ολα τα έργα προέρχονται από τη μόνιμη συλλογή του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, δεν υπάρχει δάνειο, αφού η συνθήκη της πανδημίας επιβάλλει λύσεις που δεν απαιτούν πολλές συναλλαγές και μεταφορές. Ετσι, το μουσείο αλλάζει τον σχεδιασμό του και επιλέγει με αυτή την εσωτερική λύση να μείνει ενεργό, ανοιχτό στο κοινό. Οπως τόνισε ο κύριος Κουτσομάλλης εδώ και 40 χρόνια μόνο ένα καλοκαίρι δεν έγινε έκθεση στην Ανδρο, το 1993 εξαιτίας προβλημάτων που δημιούργησε ο πόλεμος του Κόλπου σε συλλέκτες που επρόκειτο να στείλουν ως δάνεια τα έργα τους στην Ανδρο.

Στην έκθεση που θα διαρκέσει από την 1η Ιουλίου ως τις 27 Σεπτεμβρίου, θα δούμε έργα των: Chryssa (Χρύσα Βαρδέα), Takis (Παναγιώτης Βασιλάκης), Θεόδωρος Στάμος, Γιάννης Κουνέλλης, Λουκάς Σαμαράς, Θάνος Τσίγκος, Τζον Χριστοφόρου, Ντίκος Βυζάντιος, Pavlos (Παύλος Διονυσόπουλος), Σοφία Βάρη, Μπάμπης Βεκρής (Electros), Νάσος Δάφνης, Κώστας Ανδρέου, George Negroponte, Μαρκ Χατζηπατέρας, Νάκης Παναγιωτίδης, Άλκης Πιερράκος, Άρης Κουτρουλής, Lynda Benglis. «Η θεματική που ορίσαμε αφορά αποκλειστικά καλλιτέχνες οι οποίοι εν μέσω πολλών δυσκολιών, άλλοι από ιδιοσυγκρασιακή αφαιρετική ροπή και άλλοι εξ ανάγκης κινούμενοι, αποφάσισαν να δοκιμαστούν στα αφαιρετικά κρατούντα της εποχής τους, τόνισε ο κύριος Κουτσομάλλης.

«Ορισμένοι, εκ των συγκυριών αγόμενοι, αποφάσισαν την έξοδο από τον γενέθλιο τόπο προσδοκώντας ελευθερία δράσης και σκέψης και αναζητώντας μερίδιο στα πρωτοποριακά τεκταινόμενα των καιρών. Άλλοι, λόγω κοινωνικοπολιτικών συνθηκών ή ιδεολογικών πεποιθήσεων, κυριολεκτικά εξαναγκάστηκαν σε εκπατρισμό προκειμένου να αποφύγουν διώξεις και κατατρεγμούς. Χαρακτηριστικός είναι ο ρόλος του μεταγωγικού πλοίου τύπου Liberty, του γνωστού «Ματαρόα», που σε πολλούς προσέφερε τον πλου προς την ελευθερία και παρέμεινε ιστορική αναφορά αυτής της ψυχικά επώδυνης και βιωματικά επίπονης περιπέτειας».

Τα παιδιά παίρνουν τα πινέλα

Εντωμεταξύ στο πρώτο υπόγειο του Μουσείου του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο Παγκράτι, παρουσιάζονται ζωγραφιές παιδιών που έλαβαν μέρος στο ανοιχτό κάλεσμα του Μουσείου εν μέσω της πανδημίας. 252 παιδιά ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση και όλες οι προτάσεις αναρτήθηκαν στον ιστότοπο του μουσείου. Από αυτοπροσωπογραφίες ως ονειρικά τοπία και τον κορωνοϊό ως φυσική παρουσία να εμφανίζεται σε κάποιες εικόνες, τα παιδιά δημιούργησαν με μοναδικό τρόπο και φαντασία αυτές τις δύσκολες μέρες της καραντίνας.