Σε λίγα χρόνια θα κάνουμε λόγο για την προ Μπεκατώρου εποχή (π.Μ.) και για την μετά Μπεκατώρου εποχή (μ.Μ.) Οι αποκαλύψεις της αθλήτριας άφησαν ελεύθερη τη λάβα να ανέβει στην επιφάνεια. Ανενεργό δεν είναι ποτέ ένα ηφαίστειο που βγάζει καπνό. θα 'ρθει η χρονική στιγμή, το σημείο μηδέν, που θα απελευθερώσει τα ηφαιστειογενή υλικά του και θα «κάψει» ό,τι βρει μπροστά του. Ολοι τότε θα ισχυριστούν ότι άκουγαν τους υποχθόνιους θορύβους και έβλεπαν τον καπνό, αλλά έμεναν σιωπηλοί.
Μια κοινωνία σαν την ελληνική, βαθιά συντηρητική, δεν αντέχει τέτοιους κλυδωνισμούς αποκάλυψης. Ιδιαίτερα όταν τα πρόσωπα κατέχουν θέσεις εξουσίας ή βρίσκονται στα υψηλά πατώματα της κοινωνικής ιεραρχίας.
Ξεγυμνώνοντας τον εαυτό της η Μπεκατώρου στα media μοιράστηκε το ψυχικό άχθος χρόνων και άθελά της οδήγησε πολλές γυναίκες στο να μιλήσουν. Να «ανοίξουν» τα κλειστά στόματα αλλά το κυριότερο να «ακούσει» η κοινωνία που μέχρι πρότινος έκλεινε τα αυτιά σαν τον πίθηκο, που χρησιμοποιεί τα χέρια του άλλοτε για να μη βλέπει κι άλλοτε για να μην μιλάει. Ξελιθάριασε η Μπεκατώρου το μονοπάτι, έκλεισε τα αυτιά της σε όσους είπαν «τά 'θελε» και ανηφόρισε, κουβαλώντας στην πλάτη της όλες εκείνες τις γυναίκες, τις έφηβες και τα παιδιά θύματα βιασμού. Το κίνημα #metoo# έκανε το γύρο του διαδικτύου, σκορπίζοντας ανατριχίλες και τοξίνες.
Στην μ.Μ. εποχή, δυστυχώς, «ανθίζουν» τύποι σαν τον «γνωστό σκηνοθέτη» που χρησιμοποίησαν το πόστο τους και από θέση ισχύος κλάδεψαν ψυχές και όνειρα νέων ανθρώπων μες στην καρδιά της πρωτεύουσας. Σε αυτή ακριβώς την εποχή τα media μετατράπηκαν σε λαϊκά δικαστήρια, όπου ο καθένας/-μια γράφει το μακρύ και το κοντό του σε αιμοδιψή σχόλια, με πολιτικούς εξακοντισμούς και κομματικές αντιπαραθέσεις που αγγίζουν τα όρια της γελοιότητας. Ο Ελληνας αρέσκεται στο να δικάζει και να υπερασπίζεται ατύπως με τη σιγουριά του ειδήμονα, κλεισμένος στο κομματικό του κουκούλι.
Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι η καταβοή των χρηστών των media σε συνδυασμό με τις μηνύσεις των θυμάτων ενεργοποίησαν τους μηχανισμούς δικαιοσύνης να επέμβουν. Το, δε, δυσκίνητο καράβι του Υπ. Πολιτισμού πήρε επιτέλους θέση, αλλά οι χειρισμοί του στη σαθρή κατάσταση δεν ήταν με όρους σύγχρονου κράτους.
Ζούμε στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας, κατά τον Ελύτη, αλλά ξεφτιλιζόμαστε και διεθνώς με παντιέρα τον πολιτισμό, που μόνο η βαριά βιομηχανία μας δεν είναι.
Εάν δεν ανοίξει ένας ουσιαστικός διάλογος και αν δεν θεσμοθετηθεί σε ξεκάθαρο πλαίσιο ο καταμερισμός των ευθυνών, θα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τέτοιες δυσάρεστες καταστάσεις που μας κάνουν να ασφυκτιούμε.
Η κοινωνική και πολιτική ευθύνη στην μ.Μ εποχή θα έχει πρόσωπο και ρόλο που θα εκπορεύεται από τη θέση που κατέχει. Τα αίολα κι αναπάντητα ερωτήματα θα είναι αποκλειστικά για λαϊκή κατανάλωση.
Η επίγευση πάντως των γεγονότων που ζούμε, εν έτει 2021, είναι πικρή κι έρχεται να επικαθίσει πάνω στον ήδη βεβαρημένο συλλογικό ψυχισμό μας από την βαθύτερη κρίση και την πανδημία.
* Η Αναστασία Ευσταθίου είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας.
