ΤΗΣ ΣΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ *
Αυτές τις μέρες γιορτάσαμε την έναρξη του αγώνα του ελληνικού λαού κατά του ναζισμού, κατά της πιο εγκληματικής ιδεολογίας που κόστισε τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και που οδήγησε την ανθρωπότητα να συνομολογήσει «ποτέ πια φασισμός». Στη φετινή επέτειο αυτής της λαμπρής, αν και πολλαπλά οδυνηρής, σελίδας της ιστορίας μας δύο πρόσωπα, η Μάγδα Φύσσα και η Μαρία Λεπενιώτη, επικαιροποίησαν το μήνυμα του αντιφασισμού και έδειξαν με τη στάση τους ότι ο αγώνας κατά του φασισμού αφορά όλες τις γενιές. Δεν δόθηκε άπαξ, αλλά είναι πάντα επίκαιρος.
Αυτές οι δύο γυναίκες, πιάνοντας το νήμα από το συγκλονιστικό αγώνα που έδωσαν οι γενιές του '40, το μετέφεραν μέχρι σήμερα και συμπύκνωσαν στο πρόσωπό τους τον αγώνα που έδωσαν επί επτά και πλέον χρόνια νομικοί, δημοσιογράφοι, συλλογικότητες, πολιτικά κόμματα κατά του φασισμού. Οι δύο αυτές γυναίκες καθίστανται λοιπόν οι εμβληματικές φυσιογνωμίες οι οποίες με τη στάση τους ανανέωσαν το συμβόλαιο που είχαν συνομολογήσει οι πρόγονοί μας: «Ποτέ πια φασισμός».
Μάγδα Φύσσα. Μια γυναίκα, προερχόμενη από μια λαϊκή γειτονιά της Αθήνας, έκανε με τον αγώνα της τον προσωπικό της πόνο, συλλογικό πόνο. Μετά τη δολοφονία από τους εγκληματίες ναζί της Χρυσής Αυγής του γιού της Παύλου, η Μάγδα δεν έμεινε φοβισμένη στο σπίτι της. Πήρε τον πόνο της στους ώμους της, και στην αρχή σε μια μοναχική σχεδόν πορεία, τον έκανε συλλογικό πόνο. Τον έκανε πόνο που προήλθε από τους φασίστες. Η Μάγδα, πιάνοντας αμέσως το νήμα από το παιδί της, ξαναέδωσε νόημα στη λαϊκότητα του διαχρονικού αντιφασιστικού αγώνα: από το '40 μέχρι σήμερα. Ο λαός κουβάλησε την Αντίσταση στην πλάτη του τότε, από τον λαό ξεκίνησε με τον Παύλο και τη Μάγδα τώρα η αντίσταση κατά της Χρυσής Αυγής. Η Μάγδα δεν σταμάτησε ούτε μέρα, μαζί με τους υπέροχους δικηγόρους και κάποιους, λίγους, ελάχιστους δημοσιογράφους -όχι πάντως των περισσότερων συστημικών μέσων- μαζί με τους φίλους του παιδιού της, μαζί με έναν κόσμο που με τα χρόνια διευρυνόταν, μαζί με τους συγγενείς και φίλους του άλλου θύματος των εγκληματιών -του Λουκμάν- τους αλιεργάτες, εγκατέστησε το δικαστήριο στη συνείδηση όλων μας ως τόπο αντίστασης κατά του φασισμού. Η Μάγδα τελικά ενέπνευσε ένα λαϊκό κίνημα το οποίο το έβαλε να συνομιλήσει με έναν από τους σημαντικούς θεσμούς της δημοκρατίας, τη δικαιοσύνη.
Μαρία Λεπενιώτη. Μια γυναίκα, πρόεδρος του δικαστηρίου που έμελλε να γράψει ιστορία. Η πρόεδρος, σοβαρή νομικός, εκπρόσωπος της δικαιοσύνης, κατανόησε βαθιά ότι το δικαστήριο στο οποίο προήδρευε αναδείχθηκε σε τόπο αντίστασης κατά του φασισμού. Χωρίς να παρεκκλίνει ούτε λεπτό από το γράμμα του νόμου, τον κατέστησε όπλο της κοινωνίας για να αντισταθεί στο φασισμό. Δεν εργαλειοποίησε τον νόμο. Αντιθέτως μαζί με τους άλλους δικαστές του δικαστηρίου, η κ. Λεπενιώτη έκανε το νόμο ασπίδα προστασίας της κοινωνίας, ανέδειξε το νόμο σε ύψιστο όπλο της δημοκρατίας, ένα όπλο αντίστασης κατά του φασισμού. Η πρόεδρος, με την ηρεμία που της πρόσφερε ο νόμος, έγραψε ιστορία. Ανακοίνωσε την απόφαση του δικαστηρίου στο οποίο προήδρευε: η Χρυσή αυγή είναι εγκληματική οργάνωση. Εγραψε ιστορία. Η κ. Λεπενιώτη συμπύκνωσε με τη στάση της την ιστορικότητα της απόφασης του δικαστηρίου: ο αντιφασιστικός αγώνας είναι λαϊκός αγώνας, γι αυτό θεσμικός, επομένως πάνω απ' όλα αγώνας της δημοκρατίας για τη δημοκρατία.
Μετά τις δίκες της Νυρεμβέργης για πρώτη φορά στην Ευρώπη, δύο γυναίκες ξαναένωσαν το ευρωπαϊκό νήμα που κάποτε έφτιαξαν οι λαοί της Ευρώπης: Ποτέ πια φασισμός.
* Η Σία Αναγνωστοπούλου είναι βουλευτής Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και Τομεάρχης Πολιτισμού του κόμματος.
