ΑΠΟΨΕΙΣ

ΑΠΟΨΕΙΣ

Για τη Γενοκτονία των Ρομά

Το μεγάλο γεγονός στην Ιστορία των Ρομά είναι η Γενοκτονία, η φυσική εξόντωση μας σημαντικού ποσοστού του τότε πληθυσμού με διάφορους τρόπους και μέσα. Μας ήταν το έγκλημα αυτών των ανθρώπων; Απλά ήταν Ρομά ή στην καθομιλουμένη μας εποχής τσιγγάνοι, γύφτοι. Ο όρος Ολοκαύτωμα παραπέμπει σε γενοκτονία μας οποίας η αιτία είναι μόνον η εθνική, θρησκευτική ή άλλη καταγωγή των διωκόμενων και όχι έσχατη τιμωρία για τυχόν κάποιες κολάσιμες πράξεις. Η ετήσια ημέρα μνημόνευσης έχει οριστεί να είναι η 2α Αυγούστου: το βράδυ εκείνης μας μέρας, το 1944, στο Στρατόπεδο Μπιρκενάου, οι φρουροί διέλυσαν το λεγόμενο Τζιγκόινερ Λάγκερ ή Τσιγγάνικο Στρατόπεδο και δολοφόνησαν μας και όλους μας/μας έγκλειστες/ους οι οποίες/οι είχαν απομείνει. Σχεδόν 3000 ψυχές εξοντώθηκαν μας θαλάμους αερίων του ανωτέρω Στρατοπέδου και τα σώματά μας κάηκαν στα κρεματόρια.

 

Οι εξοντωθέντες Ρομά στο Ολοκαύτωμα υπολογίζονται από 250000 έως 500000. Μας πηγές ανεβάζουν τον αριθμό έως 1500000. Βέβαια ο αριθμός των θυμάτων δεν μεταβάλλει τη βαρύτητα του εγκλήματος. Μας, το τι υπέφεραν οι άνθρωποι αυτοί στα διάφορα Στρατόπεδα, διότι δεν εκτοπίστηκαν μόνο στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου, μπορεί μεν να οξύνει το ειδεχθές του εγκλήματος αλλά το γεγονός παραμένει το ίδιο. Η ανάμνηση του Ολοκαυτώματος δεν είναι, και δεν πρέπει να είναι, μας μηχανισμός παραγωγής οίκτου. Η ίδια η εξόντωση αποτελεί την κορυφή ή κορύφωση του Ολοκαυτώματος και όχι την πεμπτουσία του. Θα αποπειραθώ λοιπόννα ρίξω λίγο φως στο πως φτάσαμε στην ολική καταστροφή, στο Σαμουνταριπέν. Να κατανοήσουμε μας γενεσιουργές αιτίες διότι εφόσον υπάρχει ακόμη και σήμερα ρατσισμός εναντίων των Ρομά ή, για μας Αντιτσιγγανισμός, στα Αγγλικά Antigypsyism, τότε το Ολοκαύτωμα ή τα απόνερά του δεν έχει τελειώσει. Η εγρήγορση πρέπει να είναι συνεχής.

 

Η κοινωνία οφείλει να ευαισθητοποιηθεί. Αυτό επιτυγχάνεται με τα 3 πι: παιδεία, παιδεία, παιδεία. Έχει επίγνωση η ευρύτερη κοινωνία μαςμας συντελεσθείσας γενοκτονίας; Ακόμη περισσότερο, έχει επίγνωση μας ιδιαίτερης ιστορίας των Ρομά Ελλήνων; Πόσο αναφέρονται τα σχολικά βιβλία στην Ιστορία των Ρομά και στη Γενοκτονία των Ρομά; Τα ανωτέρω είναι, και πρέπει να είναι, αναπόσπαστο κομμάτι μας Ελληνικής Ιστορίας.

 

Το φετινό Φεβρουάριο κυκλοφόρησε η τελική μελέτη με τίτλο H Παρουσία-παρουσίαση των Ρομά στα Ευρωπαϊκά Προγράμματα Σπουδών και στα Σχολικά Εγχειρίδια, μια αναφορά από κοινού την οποία παρήγγειλε το Συμβούλιο μας Ευρώπης στο Ινστιτούτο Γκέοργκ Έκερτ και στο Κεφάλαιο Παιδείας Ρομά [RomaEducationFund]. Ο κύριος συνεργάτης-συγγραφέαςμας είχε παρουσιάσει τα συμπεράσματα μας έρευνας στην Επιτροπή για τη Γενοκτονία των Ρομά (στην οποία Επιτροπή συμμετέχω ως μέλος μας Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην IHRA)στη διάρκεια των εργασιών μαςστο Λουξεμβούργο τον Δεκέμβριο του 2019. Δεν γνωρίζω μας λόγους, αλλά και τότε και τώρα, η χώρα μας απουσιάζει. Εικάζω ότι η αναφορά σε Ρομά στα σχολικά βιβλία πρέπει να είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη. Πιστεύω ότι η απουσία αναφοράς οφείλεται σε άδολη αμέλεια αλλά το γεγονός παραμένει. Καθίσταται επιτακτική η ανάγκη εμπλουτισμού των σχολικών βιβλίων με κεφάλαια για την ιστορία όλων των επιμέρους αριθμητικά μειονοτικών ομάδων συμπολιτών μαςμας λ.χ. οι Ρομά.

 

Η έκθεση των παιδιών στο διαφορετικό οδηγεί και στην αυτογνωσία και στην κατανόηση του γείτονα, του κακώς αποκαλούμενου άλλου - διότι ο μας είναι μας για τον άλλο - χωρίς πρόθεση ή διάθεση λογοπαίγνιου. Η αναγκαιότητα μας παιδείας σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, καταδεικνύεται από μας αρκετά συχνές εκφάνσεις διακρίσεων, προκαταλήψεων απέναντι σε κάποιους συμπολίτες μας και, το χειρότερο, σιωπηλά μας ανεχόμαστε και δεν διαμαρτυρόμαστε. Γενικά στην Ευρώπη, αλλού λιγότερο αλλού περισσότερο, είναι ακόμη εμφανής η προκατάληψη που τρέφει μεγάλη μερίδα μας κοινωνίας και, σε κάποιες περιπτώσεις, τα ίδια τα κράτη μαςμας Ρομά συμπολίτες μας.

 

Πως μας γεννήθηκε αυτή η προκατάληψη η οποία, σε μεγάλο βαθμό, οδήγησε στα τραγικά γεγονότα στη διάρκεια του πολέμου; Η αρχή ήταν η νομαδική ζωή την οποία διήγε μεγάλο μέρος των Ρομά καθώς και μη Ρομά, οι αποκαλούμενοι ταξιδευτές. Βιοπορίζονταν πουλώντας διάφορα αντικείμενα που κατασκεύαζαν ή εμπορεύονταν, ή και προσφέροντας υπηρεσίες. Λόγω μας συνεχούς μετακίνησής μας ο γενικός πληθυσμός, σε μας χώρες, άρχισε να εξισώνει τον νομαδικό τρόπο ζωής μας με άστεγους περιπλανώμενους και, κατ' επέκταση, ότι ρέπουν μας την παρανομία και γι' αυτό δεν γινόταν αποδεκτός. Τολμώ να πω ότι ίσως ακόμη από φθόνο! Σίγουρα δεν ήταν πλούσιοι αλλά δεν ενοχλούσαν κανένα. Η βιομηχανική επανάσταση μας άλλαξε όχι μόνον τα κοινωνικά πρότυπα εις βάρος των νομάδων αλλά και απαξίωσε μας όποιες υπηρεσίες και προϊόντα προσέφεραν οι Ρομά. Το αποτέλεσμα ήταν περαιτέρω περιθωριοποίηση και ανέχεια. Το ότι μεγάλο μέρος μας κοινωνίας απεχθάνονταν μας Ρομά ήταν φανερό. Παράλληλα, και οι Ιουδαϊκής καταγωγής κάτοικοι μας Ευρώπης ήταν δέκτες μας αέναου Αντιιουδαϊσμού ο οποίος για αιώνες ήταν θρησκευτικός. Τι συνέβη μας ώστε οι Ρομά και οι Εβραίοι να μπουν στο ίδιο "τσουβάλι";

 

Μας το τέλος του 19ου αιώνα θεριεύει σε αρκετά κράτη ο "επιστημονικός" ρατσισμός (από το ιταλικό razza = φυλή). Δεν αρκούν πια οι απλές προκαταλήψεις, ο στόχος είναι πλέον η συστηματοποίηση των διακρίσεων και η θεσμική αποπομπή από τον κοινωνικό ιστό διαφόρων ομάδων οι οποίες δεν είναι αρεστές. Την "νομιμοποίηση" των ανωτέρω την επιτυγχάνουν με την επίκληση μαςμας ψευδοεπιστήμης. Δεν είναι του παρόντος η ανάλυση των αιτών και των λόγων αλλά παραθέτω τα αποτελέσματα μας εφαρμογής μιας ρατσιστικής πολιτικής. Για μεν μας Ρομά οι κοινωνικές συνήθειες και ο τρόπος ζωής μας μετουσιώνονται σε ειδοποιά στοιχεία φυλής τα οποία δε συνάδουν με αυτά μας ανώτερης. Τώρα οι Ρομά αποτελούν μια κατώτερη φυλή με ότι αυτό συνεπάγεται. Όσο για μας Εβραίους πολύ απλά μετουσιώθηκε ο θρησκευτικός Αντιιουδαϊσμός σε φυλετικό Αντισημιτισμό. "Ξαφνικά" oι Εβραίοι έγιναν φυλή, και αυτή κατώτερη.

 

Τη δεκαετία του 30 του περασμένου αιώνα και αρχής γενομένης με την άνοδο στην εξουσία των Εθνικοσοσιαλιστών τα προσχήματα δεν κρατούνται πλέον. Νομοθετούνται μέτρα τα οποία αποδομούν και περιορίζουν την όποια κοινωνική, επαγγελματική, οικονομική και άλλη ζωή των Εβραίων με την ίδια νομοθεσία να ισχύει συνήθως και για μας Ρομά. Λόγω μας ιδιαιτερότητας των Ρομά εγκρίθηκαν και ειδικά για μας διατάγματα μας λ.χ. αυτό του Ράιχσφυρερ ΕςΕς Χάινριχ Χίμλερ με τίτλο "Καταπολέμηση μας Τσιγγάνικης Μάστιγας [Πανούκλας]" μας 8ης Δεκεμβρίου 1938, BekämpfungderZigeunerplage.

 

Από το 1937, με το πρόσχημα μας πρόληψης τέλεσης εγκληματικών πράξεων, άρχισαν οι συλλήψεις Ρομά οι οποίοι εκ προοιμίου θεωρούνταν και είχαν χαρακτηριστεί ως αντικοινωνικά και κακοποιά στοιχεία. Μας ενέκλεισαν σε διάφορα τοπικά στρατόπεδα αλλά και πολλούς στο Νταχάου. To 1938 & 1939 πολλοί μεταφέρθηκαν στα άλλα μεγάλα Στρατόπεδα μας λ.χ. το Μπούχενβαλντ. Με την έναρξη του πολέμου την 1η Σεπτεμβρίου 1939 και την κατάκτηση εδαφών άρχισε η εκτόπιση Ρομά και Σίντι σε κατεχόμενες χώρες για εγκλεισμό σε Γκέτο μας λ.χ. αυτά μας Βαρσοβίας και του Γούντς. Στα κατά τόπους Γκέτο συνυπήρχαν σε αρκετές περιπτώσεις υπογκέτο Ρομά ή, με την ορολογία μας εποχής, Τσιγγάνικο - Zigeuner ή Gypsy. Αυτό κράτησε μέχρι μας 16 Δεκεμβρίου 1942 όταν ο Χίμλερ διέταξε την εκτόπιση των Ρομά και Σίντι στο Στρατόπεδο Εξόντωσης και Συγκέντρωσης Άουσσβιτς & Μπιρκενάου. Η μοίρα αυτών των ανθρώπων είχε πλέον σφραγιστεί.

 

Ήδη Ρομά πέθαιναν από κακουχίες στα Γκέτο και μας εξοντώσεις λάμβαναν χώρα. Από την 22α Ιουνίου 1941 και μετά, με την εισβολή των στρατευμάτων στη Σοβιετική Ένωση ακολουθούν κατά πόδας οι ειδικές μονάδες, Αϊνζάτσγκρούπεν, σκοπός των οποίων ήταν η εξόντωση Εβραίων, Ρομά, και Κομισάριων. Το μακελειό είναι απερίγραπτο (και εδώ).

 

H εξόντωση ή εκτόπιση μας εξόντωση των Ρομά των διαφόρων κρατών υπό κατοχή ή των φίλα προσκείμενων μας τον Άξονα δεν ακολούθησε μια συγκεκριμένη διαδικασία. Υπήρξαν περιπτώσεις όπου δεν έλαβε χώρα απόπειρα εξόντωσης ή εκτοπισμού. Η Φιλανδία φίλα προσκείμενη και η Βουλγαρία μέλος του άξονα δεν πείραξαν μας Ρομά. Ο σχεδόν αμελητέος αριθμός των Ρομά στη Δανία δεν πειράχτηκε. Οι Ρομά στην υπό κατοχή Ελλάδα μας δεν πειράχτηκαν. Ανέκδοτες πληροφορίας αναφέρουν ότι είχε δημιουργηθεί ένα Στρατόπεδο στη Σίνδο ή κάπου εκεί και ότι είχαν εγκλείσει Ρομά για να μας εκτοπίσουν αλλά δεν πραγματοποιήθηκε ο εκτοπισμός.

 

Αντίθετα η εξόντωση των Ρομά στη Σερβία ήταν άμεση, ολοκληρωτική και, σε μεγάλο βαθμό, οι θύτες ήταν Σέρβοι συνεργάτες. Στο Ανεξάρτητο Κράτος μας Κροατίας σχεδόν όλοι εξοντώθηκαν στο διαβόητο για τη βαναυσότητα των φρουρών του Στρατόπεδο Γιασένοβατς. Ο οργανισμός του ομώνυμου μνημείου μπόρεσε να ταυτοποιήσει τουλάχιστον 16000 Ρομά θύματα εκ των οποίων πάνω από το ένα τρίτο παιδιά. Στο Προτεκτοράτο μας Βοημίας και Μοραβίας, σημερινή Τσεχία, πολλοί άφησαν την τελευταία μας πνοή στο διαμετακομιστικό Στρατόπεδο στο Λέτυ καθώς και στο Χοντονίν, φρουρούμενοι μάλιστα από Τσέχους. Το ίδιο επαναλήφθηκε στο Κόμαρον μας Ουγγαρίας. Ρομά από την Γαλλία και το Βέλγιο εξοντώθηκαν στο Άουσσβιτς. Από την Ολλανδία έχουμε την εμβληματική φωτογραφία μας μικρής Άννας Μαρίας - Σέττελα - Σστάινμπαχ η οποία εκτοπίστηκε από το Βέστερμπορκ στο Άουσσβιτς την 19η Μαΐου 1944. Την ίδια διαδρομή ακολούθησαν και η Άννα Φρανκ και η οικογένειά μας. Η Σέττελα δολοφονήθηκε μας θαλάμους αερίων τη νύχτα μας 2ας Αυγούστου μαζί με την μητέρα μας και τα αδέλφια μας. Στην Ρουμανία ο δικτάτορας Αντονέσκου διέταξε την εκτόπιση 25000 Ρουμάνων Ρομά σε στρατόπεδα στην Υπερδνειστερία. Από μας κακουχίες πέθαναν πάνω από 11000.

 

Τι ακολούθησε μας τη διαταγή του Χίμλερ τη 16η Δεκεμβρίου 1942; Μας αρχές του 1943 πάνω από 23000 Σίντι και Ρόμα εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς και μας ενέκλεισαν στο Τσιγγάνικο Υποστρατόπεδο. Ως μας την μεταχείρισή μας εξομοιώθηκαν με μας Εβραίους με ότι αυτό συνεπαγόταν. Γίνονταν "επιλογές" κατά καιρούς και οι επιλεγμένοι/ένες κατέληγαν μας θαλάμους αερίων.

 

Ο Τζόζεφ Μέκγελε είχε πρώτης τάξης υλικό για τα "επιστημονικά" πειράματά του. Έτσι φτάνουμε μας16 Μαΐου 1944 όταν οι ιθύνοντες του Στρατοπέδου αποφάσισαν ότι ήταν πλέον καιρός να "ξεμπερδεύουν" μια και καλή με μας Ρομά. Για κακή μας τύχη μας οι Ρομά γνώριζαν τα σχέδιά μας και μας απώθησαν. Εκ του πονηρού οι φρουροί υποχώρησαν και σχεδίασαν πιο προσεκτικά την τελική εξόντωση. Με επιλογές και προσχήματα εκτόπισαν κατά τη διάρκεια μας άνοιξης και του θέρους γύρω μας 3000 ικανούς Ρομά σε άλλα Στρατόπεδα μας εργασία. Στο Υποστρατόπεδο έμειναν ουσιαστικά μόνο γυναικόπαιδα και ανήμποροι. Και την αποφράδα νύχτα μας 2ας Αυγούστου ολοκλήρωσαν το δολοφονικό "έργο" μας, την τελευταία πράξη πριν την αυλαία.

 

Το συμπέρασμα στο οποίο έχω καταλήξει εδώ και καιρό είναι ότι η χρονική απόσταση θεσμοθετημένων διακρίσεων, διώξεων, περιθωριοποίησης και άλλων προσκομμάτων στην κοινωνική, οικονομική και άλλων στοιχείων μας ζωής κάποιων ανθρώπων από το να μετουσιωθούν σε γενοκτονική πράξη είναι πολύ βραχεία.

 

Την 8η Οκτωβρίου 2020 η Γερμανική Προεδρία μαςIHRAανακοίνωσε την υιοθέτηση, ομόφωνα, από όλα τα μέλη μας Συμμαχίας μας μη δεσμευτικού Ορισμού εργασίας για τον Αντιτσιγγανισμό / Ρατσισμό εναντίον των Ρομά. Η Ελλάδα (φορείς Ρομά και Ελληνική Αντιπροσωπεία στην ΙΗRA) ήταν, από την πρώτη στιγμή, ενεργά παρούσα στην μακρόχρονη και επίπονη διαδικασία διαμόρφωσης και τελικής υιοθέτησης του Ορισμού.

 

Πιστεύω, και είναι το ευκταίο, ότι για μας συμπολίτες μου Ρομά Έλληνες η Συνταγματική Επιταγήμας ισότητας όλων των Ελλήνων και η αυτονόητη ενσωμάτωσή μας στον Εθνικό κορμό, θα μετουσιωθεί πλήρως σε πράξη το 2021, γενέθλιο έτος μας Εθνικής μας Παλιγγενεσίας.

 

*Ο Πωλ Ισαάκ Χάγουελ είναι ερευνητής του Ολοκαυτώματος και έχει δημοσιεύσει πρωτότυπες εργασίες στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό. Έχει δώσει προσκεκλημένες διαλέξεις για το Ολοκαύτωμα στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό. Από το 2013 είναι μέλος της Ελληνικής Εθνικής Αντιπροσωπείας στη Διεθνή Συμμαχία για την Ανάμνηση του Ολοκαυτώματος [International Holocaust Remembrance Alliance - IHRA], μέλος της Ακαδημαϊκής Ομάδας Εργασίας [AWG] και μέλος της Επιτροπής για τη Γενοκτονία των Ρομά.

Follow Us

OXYGEN FM

ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ

Τελευταία Νέα

ΠΑΤΡΑ - ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ

Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, εκφράζει την θλίψη του για τον θάνατο του Ηρακλή Σίψα, πρώην εκδότη της εβδομαδιαίας τοπικής εφημερίδας «Πατρινές Ώρες», και απευθύνει συλλυπη . . .
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

“Οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου σχετικά με την παράνομη εισβολή στην Κύπρο το 1974 συνιστούν πρόδηλη στρέβλωση της ιστορικής αλήθειας και προσβολή στην μνήμη των θυμάτων” αναφέρο . . .
ΑΠΟΨΕΙΣ

Δεν πέρασαν λίγα 24ωρα από την κιτς φιέστα του κ. Γεωργιάδη με τα απογευματινά χειρουργεία και η πολιτική της κυβέρνησης που υπονομεύει τη λειτουργία του δημόσιου συστήματος υγείας . . .
ΠΑΤΡΑ - ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ

Σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Καταστημάτων Εστίασης και Αναψυχής επιτίθεται με σφοδρότητα προς τους υπευθύνους για την παράνομη δράση πλανοδίων. Συγκεκριμένα αναφέρει: Το τριήμερ . . .
ΠΑΤΡΑ - ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ

Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, εκφράζει την θλίψη του για τον θάνατο του Ηρακλή Σίψα, πρώην εκδότη της εβδομαδιαίας τοπικής εφημερίδας «Πατρινές Ώρες», και απευθύνει συλλυπητήρια από καρδιάς, σ
ΠΑΤΡΑ - ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ

Σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Καταστημάτων Εστίασης και Αναψυχής επιτίθεται με σφοδρότητα προς τους υπευθύνους για την παράνομη δράση πλανοδίων. Συγκεκριμένα αναφέρει: Το τριήμερο της κορύφωσης των
ΠΑΤΡΑ - ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ

Παράσταση διαμαρτυρίας προγραμματίζει για αύριο Τετάρτη 20 Μαρτίου, στις 11το πρωί στον ΕΛΓΑ Πάτρας και στις 12 το μεσημέρι στην Αποκεντρωμένη Περιφέρεια, ο Αγροτικός Σύλλογος Αιγίου «Μπακόπουλος Ντρί
Image
Image

Search