Του Γιάννη Ντούβα
Η πανδημία από την covid 19 που αναμφισβήτητα θα αποτελέσει σημείο αναφοράς και μελέτης στην ιστορία, συνεχίζει να κυριαρχεί στην παγκόσμια καθημερινότητα. Η Ελλάδα δεν μπορεί να αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Τα μεγάλα αστικά κέντρα, δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται. Οι δηλώσεις οι υποδείξεις και οι προτάσεις από σχετικούς και άσχετους πάνε και έρχονται. Το ΕΣΥ αναντίρρητα είναι στο επίκεντρο των όσων συμβαίνουν. Ποια όμως είναι η πραγματικότητα πίσω από την εικόνα ;
Στο πρώτο κύμα, λόγω του έγκαιρα οργανωμένα lock down και των σκληρών εικόνων από τον δυτικό κόσμο-Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία Νέα Υόρκη-που κράτησαν τους έλληνες σπίτι τους, το ΕΣΥ ουσιαστικά έμεινε ανέγγιχτο ,γεγονός που αποτυπώνεται στα λίγα σχετικά κρούσματα και στο μικρό αριθμό θανάτων. Στο 2ο και στο 3ο κύμα του Οκτωβρίου -Νοεμβρίου αλλά και του Φεβρουαρίου-Μαρτίου αντίστοιχα, υπήρχε μεγάλη πίεση που σε κάποιες πόλεις ήταν από έντονη ως αφόρητη καθιστώντας τη λειτουργία των Νοσοκομείων οριακή. Σκηνές Μπέργκαμο όμως δεν ζήσαμε.
Τα Νοσοκομεία, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, προκειμένου να έχουν διαθέσιμες κλίνες και προσωπικό εξυπηρετούν μόνο τις αναγκαιότητες που προκύπτουν από τις άλλες νοσηρότητες. Η Ελλάδα σαφώς και δεν πρωτοτύπησε. Με βάση τον πρόεδρο της Ένωσης Γερμανικών Νοσοκομείων Γκέραλντ Γκας, 1.700.000 επεμβάσεις και θεραπείες ακυρώθηκαν στη Γερμανία στη διάρκεια του πρώτου κύματος ενώ οι οργανώσεις γιατρών ζήτησαν την αναβολή μη επειγόντων χειρουργείων στη διάρκεια του 2ο κύματος. Ο εμβολιασμός στην αρχή διστακτικά και στην συνέχεια γοργά ,προχωρά αρκετά καλά, με βάση και τη διαθεσιμότητα των εμβολίων . Υπήρχαν ενστάσεις, αντιρρήσεις και προβληματισμοί για την χρήση των νοσοκομείων ως εμβολιαστικά κέντρα . Όμως το μέγεθος του εγχειρήματος η ταχύτητα εκτέλεσης αυτού και το γεγονός ότι τα νοσοκομεία είναι οι πιο οργανωμένες και συγκροτημένες δομές υγείας φαίνεται να δικαιολογεί τη χρήση τους
Η πραγματικότητα που αποτυπώνει την εικόνα του ΕΣΥ εν μέσω πανδημίας αποκαλύπτει υπερβάσεις, ελλείψεις αλλά και δομικά προβλήματα. Το ΕΣΥ τα χρόνια της οικονομικής κρίσης , μειώθηκε αριθμητικά. Οι γιατροί που προσλήφθηκαν ήταν λιγότεροι απ' αυτούς που αποχώρησαν. Οι υποδομές δεν εκσυγχρονίστηκαν ενώ η χρηματοδότηση του συστήματος υγείας ελαττώθηκε. Αν εγκαίρως δεν είχε αποφασισθεί το lock down του περασμένου Μαρτίου, τότε μόνο η Guernica του Πικάσο θα μπορούσε να αποδώσει τότε την εικόνα από τα ελληνικά νοσοκομεία.
Στο διάστημα της πανδημίας προκηρύχθηκαν 2,360 θέσεις μόνιμων γιατρών ενώ προσλήφθηκαν 1310 γιατροί από αυτές και προηγούμενες κρίσεις που εκκρεμούσαν καθώς επίσης και μεγάλος αριθμός επικουρικών γιατρών. Η διαδικασία της κρίσης , που αποτελεί ''μνημείο'' γραφειοκρατίας, εσφαλμένα έχει μεταφερθεί στις ΥΠΕ γεγονός που την καθιστά ακόμη πιο δυσκίνητη και χρονοβόρα αφού 2-3 άτομα προσπαθούν να συντονίσουν μεγάλο αριθμό κρίσεων .Η νόσος covid 19 βέβαια απαιτεί επάρκεια πνευμονολόγων, παθολόγων και εντατικολόγων. Οι παθολόγοι είναι η πιο πολυπληθής ειδικότητα στο ΕΣΥ που καλύπτει όμως και τη μεγαλύτερη εκτός της covid νοσηρότητας. Απ΄την άλλη οι πνευμονολόγοι οριακά επαρκούν ενώ οι εντατικολόγοι βρίσκονται σε έλλειψη. Η απουσία εντατικολόγων φαίνεται και από το γεγονός ότι πολιτεία προκειμένου να αντισταθμίσει το πρόβλημα διόρισε γιατρούς άλλων ειδικοτήτων προκειμένου να στελεχώσουν τις νέες κλίνες ΜΕΘ.
Οι ειδικευόμενοι γιατροί ,οι οποίοι αποτελούσαν την ''ραχοκοκαλιά'' του ΕΣΥ, την δεκαετία της οικονομικής κρίσης εγκατέλειψαν τα νοσοκομεία της Ελλάδας για νοσοκομεία της αλλοδαπής.
Η ηγεσία της ΟΕΝΓΕ απ΄την άλλη , δεν ασχολήθηκε σοβαρά, με τα προβλήματα της εκπαίδευσης και τις εργασιακές συνθήκες των ειδικευομένων και καμία ολοκληρωμένη πρόταση δεν κατέθεσε. Το κενό τους από τα νοσοκομεία καλύπτεται από τους επικουρικούς γιατρούς αλλά τους παρατασιακούς ειδικευόμενους ,οι οποίοι αποτελούν και την συντριπτική πλειοψηφία των γιατρών στις προκηρύξεις του ΕΣΥ
Τέλος η έλλειψη κλινών ΜΕΘ αποτελεί ένα διαχρονικό πρόβλημα των ελληνικών νοσοκομείων. Κατά την πανδημία οι κλίνες διπλασιάστηκαν, αφού μόνο οι διασωληνωμένοι από covid 19 είναι πάνω από 700. Η εκπαίδευση του ανειδίκευτου ιατρονοσηλευτικού προσωπικού που κλήθηκε να στελεχώσει αυτές τις κλίνες και το οποίο ήταν η πλειονότητα ,λόγω έλλειψης εξειδικευμένων, αποτελεί ένα ζήτημα.
Το ΕΣΥ βρίσκεται σε ''μετωπική'' σύγκρουση με την πανδημία. Οι γιατροί αριθμητικά, ψυχικά και σωματικά αρχίζουν να εξαντλούνται. Ο ιδιωτικός τομέας υγείας, γιατροί και νοσηλευτήρια καλούνται στα πλαίσια της κοινωνικής ευθύνης να συνδράμουν. Προσκόμματα, διστακτικότητα, κοντόφθαλμη λογική συμφέροντος από τη μια , άναρθρες κραυγές για επίταξη, κομμάτων και οργανώσεων, από την άλλη δεν βοηθούν και δεν συνάδουν με την κρισιμότητα των στιγμών. Οι ιατρικοί σύλλογοι ,όπου απαιτείται .με το ειδικό θεσμικό βάρος που έχουν και σε συνεργασία με την πολιτεία μπορούν και πρέπει καθορίσουν το πλαίσιο συνεργασίας.
Αγγειοχειρουργός ΓΝΠατρών ΄΄ο Άγιος Ανδρέας΄΄
Μέλος ΔΣ ΕΙΝΑ
Γραμματέας ΙΕΔΕΠ
